Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları
Kurumundan:
BAĞIMSIZ DENETİM YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1- 26/12/2012 tarihli ve
28509 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bağımsız Denetim Yönetmeliğinin 2
nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Kararname” ibaresinden sonra
gelmek üzere “ve ilgili mevzuat” ibaresi ve “çerçevesinde” ibaresinden
sonra gelmek üzere “veya ihtiyari olarak” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan “bağımsız
denetçilerden” ibaresi “bağımsız denetçiler ile denetim prosedürlerini
uygulayan diğer kişilerden” şeklinde, (e) bendinde yer alan “kalite
kontrol” ibaresi “kalite yönetim” şeklinde, (j) bendinde yer alan “kontrol”
ibaresi “yönetim” şeklinde ve aynı bentte yer alan “oluşturacakları”
ibaresi “tasarlayacakları, uygulayacakları ve işletecekleri” şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 6 ncı
maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan “uyarınca” ibarelerinden
sonra gelmek üzere “veya ihtiyari olarak” ibareleri eklenmiştir.
MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 13 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde yer alan “ya da tüzel kişilikte
ortak, kilit yönetici veya denetçi” ibaresi “denetçi, ortak ya da kilit
yönetici” şeklinde ve aynı fıkranın (j) bendinde yer alan “kontrol” ibaresi
“yönetim” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin 14 üncü
maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiş, aynı maddenin ikinci
fıkrasında yer alan “bilgi” ibaresinden önce gelmek üzere “beyan,” ibaresi
eklenmiş ve aynı maddenin üçüncü fıkrasının (f) bendinde yer alan “kontrol”
ibaresi “yönetim” şeklinde değiştirilmiştir.
“h) Terör örgütleriyle iltisaklı veya irtibatlı olmaması,”
MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin 16 ncı
maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı maddenin
dördüncü fıkrasına “ “sigortacılık ve özel emeklilik” ” ibaresinden sonra
gelmek üzere “ve “sürdürülebilirlik” ” ibaresi eklenmiş, aynı maddenin
beşinci fıkrasının ilk cümlesinde yer alan “(ç) bendinde” ibaresi “(ç),
(d), (e) bentlerinde belirtilen konulardan, sürdürülebilirlik alanından
yetkilendirilmek isteyenler (f) ve (g) bentlerinde” şeklinde değiştirilmiş
ve aynı fıkranın ikinci cümlesinde yer alan “fıkranın (ç) bendinde” ibaresi
“fıkrada” şeklinde değiştirilmiştir.
“(3) Denetçilik sınavı, aşağıdaki ana konuları kapsar;
a) Türkiye Muhasebe Standartları,
b) Türkiye Denetim Standartları,
c) Kurumsal Yönetim İlkeleri ve Finansal Yönetim,
ç) Sermaye Piyasası Mevzuatı,
d) Bankacılık Mevzuatı,
e) Sigortacılık ve Özel Emeklilik Mevzuatı,
f) Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması,
g) Sürdürülebilirlik Denetimi.”
MADDE 7- Aynı Yönetmeliğin 17 nci
maddesinin birinci fıkrasında yer alan “uyarı, idari para cezası, faaliyet
izninin askıya alınması, iptali” ibaresi “ikaz, uyarı, faaliyetin
kısıtlanması, faaliyet izninin askıya alınması, faaliyet izninin iptali,
idari para cezası” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 8- Aynı Yönetmeliğin 19 uncu
maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “kontrol” ibaresi “yönetim”
şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 9- Aynı Yönetmeliğin 20 nci
maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kalite yönetim sisteminin tasarlanması, uygulanması ve işletilmesi
MADDE 20- (1) Denetim kuruluşları ve denetim üstlenen bağımsız
denetçiler faaliyetlerini, asgari şartları Kurumca belirlenen bir kalite
yönetim sistemi çerçevesinde yürütmek zorundadır. Bu sistemin
uygulanmasında ve etkin bir şekilde işletilmesinde, Kurum düzenlemelerine
göre tasarlanarak Kuruma bildirilen kalite yönetim sistemine ilişkin yazılı
politika ve süreçlere uyulur. Söz konusu politika ve süreçler Kurum
düzenlemelerine paralel bir şekilde güncellenerek uygulanır ve etkin bir
şekilde işletilir.
(2) Denetim kuruluşunun ve denetim üstlenen bağımsız denetçinin kalite
yönetim sistemine ilişkin yazılı politika ve süreçleri ile bunların
tasarlanmasında esas alınan Kurum düzenlemesi arasında farklılık olması
durumunda veya içinde bulunulan koşullara özgü sebeplerle, denetim
kuruluşunun ve denetim üstlenen bağımsız denetçinin yazılı politika ve
süreçleri dışındaki bir uygulamanın Kurum düzenlemesine uyum bakımından
daha uygun görüldüğü hallerde, söz konusu yazılı politika ve süreçlerin
dışına çıkılabilir. Bu durumun ve nedeninin denetçi tarafından yazılı
olarak denetim kuruluşuna veya denetim üstlenen bağımsız denetçiye
sunulması ve saklanması gerekir.”
MADDE 10- Aynı Yönetmeliğin 35 inci
maddesinin birinci fıkrasında yer alan “kontrol” ibaresi “yönetim” şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 11- Aynı Yönetmeliğin 36 ncı
maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi aşağıdaki şekilde yeniden
düzenlenmiştir.
“i) Kalite yönetim sisteminin tanıtımı ve bu sistemin etkin olarak
işlediğine dair denetim kuruluşu yönetiminin beyanı ile sistemde önceki
yıla göre bir değişiklik yapıldıysa değişikliğin mahiyeti,”
MADDE 12- Aynı Yönetmeliğin 39 uncu
maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) İnceleme ve denetimler, ihbar ve şikâyetler ya da diğer kurum ve
kuruluşların bildirimleri sonucunda, yaptıkları denetim çalışmaları ve
faaliyetleriyle, 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye, Türk Ticaret
Kanununda yer alan denetime ilişkin hükümlere ve Kurum düzenlemelerine
aykırı hareket ettikleri tespit edilenlere, aykırılıkların mahiyetine bağlı
olarak Kurul kararıyla ikaz, uyarı, faaliyetin kısıtlanması, faaliyet
izninin askıya alınması ve faaliyet izninin iptali yaptırımları uygulanır.
Yaptırımların içeriği aşağıda belirtilen şekildedir:
a) İkaz, mevzuata aykırılıkları nedeniyle faaliyetlerinde daha dikkatli
davranması gerektiği hususunun denetim kuruluşları ve denetçilere
bildirilmesidir.
b) Uyarı, faaliyetlerinde düzeltilmesi gereken mevzuata aykırılıkların
bulunduğu hususunun denetim kuruluşları ve denetçilere bildirilmesidir.
c) Faaliyetin kısıtlanması, denetim kuruluşlarının yetkili oldukları
alanların, denetim üstlenenlerin üstlenebilecekleri denetimlerin, sorumlu
denetçilerin sorumlu denetçilik görevlerinin belirlenen süreyle
sınırlandırılmasıdır.
ç) Faaliyet izninin askıya alınması, denetim kuruluşlarının ve
denetçilerin faaliyet izinlerinin belirlenen süreyle askıya alınmasıdır.
d) Faaliyet izninin iptali, denetim kuruluşlarının ve denetçilerin
faaliyet izinlerinin süresiz olarak iptal edilmesidir.”
MADDE 13- Aynı Yönetmeliğe 39 uncu
maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“İkaz
MADDE 39/A- (1) Aşağıda belirtilen aykırılıklarda bulunulduğunun tespit
edilmesi halinde, denetim kuruluşlarına veya denetçilere ikaz yaptırımı
uygulanır:
a) Denetimlerde uyarı yaptırımı gerektirmeyecek biçimde TDS’ye aykırı
hareket edilmesi.
b) 21 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen yazılı taahhüdün
alınmamış olması.
c) Bu maddede yer almamakla birlikte diğer ilgili mevzuatta ikaz
yaptırımını gerektiren benzer durumların tespit edilmesi.”
MADDE 14- Aynı Yönetmeliğin 40 ıncı
maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Aşağıda belirtilen aykırılıklarda bulunulduğunun tespit edilmesi
halinde, denetim kuruluşlarına veya denetçilere uyarı yaptırımı uygulanır:
a) Denetim faaliyetinin, fiilin ağırlığına göre daha ağır bir yaptırım
gerektirmeyen şekilde, TDS’ye aykırı olarak yürütülmesi.
b) Bağımsızlığı tehdit eden hususlara ilişkin gerekli önlemlerin
alınmaması ve bunlara ilişkin değerlendirmelerin kayda geçirilmemesi.
c) 20 nci maddede belirtilen kalite yönetim sisteminin tasarlanmaması,
uygulanmaması veya etkin bir şekilde işletilmemesi.
ç) 25 inci maddede öngörülen sürekli eğitim programlarını
tamamlamayanların denetçi olarak faaliyet göstermesi veya denetim
ekiplerinde görevlendirilmesi.
d) 29 uncu madde hükümlerine aykırı hareket edilmesi.
e) 33 üncü maddede belirtilen mesleki sorumluluk sigortasının
yaptırılmaması.
f) 35 inci maddede belirtilen saklama hükümlerine aykırı hareket
edilmesi veya mezkur maddede belirtilen ibraz yükümlülüklerinin süresinde
yerine getirilmemesi.
g) 36 ncı maddede belirtilen şekilde şeffaflık raporunun
hazırlanmaması, zamanında Kuruma bildirilmemesi veya yayımlanmaması.
ğ) 37 nci madde hükümlerine aykırı hareket edilmesi.
h) Kuruma yapılacak bildirimlerin zamanında, tam ve doğru olarak yerine
getirilmemesi.
ı) Kurumca belirlenen ücret tarifesine uyulmaması.
i) Denetim raporlarının süresi içerisinde tamamlanarak ilgili yerlere
teslim edilmemesi.
j) Bu maddede yer almamakla birlikte diğer ilgili mevzuatta uyarı
yaptırımını gerektiren benzer durumların tespit edilmesi.”
MADDE 15- Aynı Yönetmeliğe 40 ıncı
maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Faaliyetin kısıtlanması
MADDE 40/A- (1) Aşağıda belirtilen aykırılıklarda bulunulduğunun tespit
edilmesi halinde, denetim kuruluşlarına ve denetçilere fiilin ağırlığı
dikkate alınarak, iki yılı geçmemek üzere Kurul kararıyla belirlenen
süreyle faaliyetin kısıtlanması yaptırımı uygulanır:
a) Denetim faaliyetinin, fiilin ağırlığına göre faaliyet izninin askıya
alınmasını gerektirmeyen şekilde, TDS’ye aykırı olarak yürütülmesi.
b) 23 üncü maddede belirtilen reklam yasağına uyulmaması.
c) 24 üncü madde hükümlerine aykırı hareket edilmesi.
ç) Bu maddede yer almamakla birlikte diğer ilgili mevzuatta faaliyetin
kısıtlanması yaptırımını gerektiren benzer durumların tespit edilmesi.
(2) Faaliyetin kısıtlanması yaptırımı; denetim ekiplerinde sorumlu
denetçi olarak görev alınmasının, denetim faaliyetinde bulunulabilecek
denetim alanı yetkisinin veya belirlenen ölçütleri haiz işletmelerin
denetimlerinin üstlenilmesinin kısıtlanması şeklinde uygulanır. Denetimi
üstlenilemeyecek işletmelerin belirlenmesi, işletmelerin; faaliyet
alanları, büyüklükleri, uyguladıkları finansal raporlama çerçeveleri
ölçütlerinden bir veya birden fazlası esas alınarak yapılır.”
MADDE 16- Aynı Yönetmeliğin 41 inci
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi yürürlükten kaldırılmış, (f)
bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bentler eklenmiş ve diğer bent buna
göre teselsül ettirilmiştir.
“g) 28 inci madde uyarınca görevlendirilmesi uygun görülenler dışında
sorumlu denetçi görevlendirilmesi,
ğ) 35 inci maddede belirtilen ibraz yükümlülüklerinin yerine
getirilmemesi,”
MADDE 17- Aynı Yönetmeliğin 42 nci
maddesinin birinci fıkrasında yer alan (d) bendinden sonra gelmek üzere
aşağıdaki bent eklenmiş ve diğer bent buna göre teselsül ettirilmiştir.
“e) 43 üncü maddenin sekizinci fıkrasına aykırı hareket edilmesi.”
MADDE 18- Aynı Yönetmeliğin 43 üncü
maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, sekizinci
fıkrasına birinci cümleden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiş,
dokuzuncu fıkrası aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiş ve aynı maddeye
aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(3) Kurul fiilin ağırlığını dikkate alarak, gerekçesini belirtmek
suretiyle daha hafif bir yaptırım uygulamaya yetkilidir.”
“Faaliyet izni kısıtlananlar ise kısıtlama kararına aykırı hareket
edemezler.”
“(9) Aşağıdaki hallerde Kurul tarafından denetim kuruluşu veya
denetçinin denetim faaliyeti en fazla bir yıl süreyle durdurulabilir:
a) 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu uyarınca
gaiplik, temyiz kudretinin kaybedilmesi, kısıtlılık ve benzeri haller ile
denetçinin fiil ehliyetini kaybetmesi veya denetim kuruluşunun faaliyetinin
fiilen veya kayden sona ermesi veya hakkında mahkeme tarafından bir tedbir
kararı verilmiş olması sonucu, denetim faaliyetinin yürütülmesinin sonradan
imkânsız hale gelmesi.
b) Kurumca yapılan gözetim faaliyetleri çerçevesinde veya ihbar,
şikayetler ve diğer kurumlardan gelen bildirimlerle ilgili olarak yapılan
ilk değerlendirmeler sonucunda, faaliyet izninin askıya alınmasını veya
iptal edilmesini gerektiren durum nedeniyle, denetim kuruluşunun veya
denetçinin faaliyete devam etmesinin telafisi zor ve imkansız zararlara yol
açacağı ihtimalinin bulunması.”
“(10) Durdurma süresi içerisinde gerekli idari işlemin tesisi veya
faaliyetin durdurulmasına sebep olan halin sona ermesi durumunda sürenin
dolması beklenilmeksizin durdurma kararı kaldırılır.
(11) Faaliyet izninin iptali hali hariç olmak üzere, idari yaptırım
uygulanmasına karar verilen durumlarda aykırılığı gerçekleştirenlere
sürekli eğitim yükümlülüğüne ilave eğitim yükümlülüğü getirilebilir.”
MADDE 19- Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 20- Bu Yönetmelik hükümlerini
Kurum Başkanı yürütür.
|